Hỏi: Xin cha giải thích Đạo Thiên Chúa là gì và nó khác với Đạo Công Giáo như thế nào?
Cách trả lời:
Trong thực tế, nhiều người đã sai lầm khi dùng cụm từ “Đạo Thiên Chúa” hoặc “Thiên Chúa Giáo” để chỉ Đạo Công Giáo (Catholicism), tức là Đạo thánh mà chính Chúa Kitô đã rao giảng và thiết lập Giáo Hội trên nền tảng Tông Đồ như một phương
Đó là đạo cứu rỗi mời gọi mọi người đón nhận cuộc sống hạnh phúc trong cuộc sống của họ với Thiên Chúa trong Vương Quốc tình yêu của Ngài.
Đối với từ ngữ (terminology), danh xưng “Đạo Thiên Chúa” nghe có vẻ hợp lý vì mục đích tôn thờ Thiên Chúa là Chủ tể của mọi thứ trong vũ trụ và mọi thứ trong nó. Tuy nhiên, khi nhìn vào nội dung thần học, danh xưng này không xác định rõ đối tượng và mục đích tôn thờ của những người có cùng niềm tin vào Thiên Chúa (God) nói chung và Chúa Cứu Thế Giêsu nói riêng. Hiện nay, những người theo đạo này được tìm thấy ở nhiều Giáo hội hay Đạo được gọi theo các tên sau:
Do Thái Giáo,
Còn được gọi là Đạo Mai Sen, là một đạo tôn thờ tôn thờ Thiên Chúa Yahweh, là Cha của các Tổ Phụ Abraham, Isaac và Israel. Ngoài ra, ông cũng là Đấng đã giúp ông Mai Sen giải phóng những người Do Thái bị giam cầm ở Ai Cập và đưa họ vượt qua Biển Đỏ trở về quê hương của họ một cách a toàn.Và thông qua ông Mai-sen, Thiên Chúa đã truyền Mười Điều Răn cho dân Do Thái và cả nhân loại ngày nay để họ có thể được phúc lợi và sống trong tình thương với Thiên Chúa. Cho đến nay, những người theo đạo DoThái chỉ tôn thờ một Thiên Chúa duy nhất, hoặc monotheism. Họ không coi Chúa Giêsu là Ngôi Hai Thiên Chúa, đã xuống thế làm Người để cứu chuộc nhân loại, vì vậy họ không biết về Thiên Chúa Ba Ngôi. Họ cũng không biết gì về Chúa Thánh Thần. Tuy nhiên, Kinh Thánh Cựu Ước cho chúng ta biết về Ba Ngôi Thiên Chúa bằng cách kể về ba người khách lạ đến thăm ông Abraham và được ông niềm nở chào đón dù không biết họ là ai. Đức Chúa Trời 18:1-15
Ngoài ra, Kinh Thánh của Do Thái Giáo chỉ có phần Cựu Ước vì họ không coi Chúa Cứu Thế Giêsu là Ngôi Hai Thiên Chúa và Phúc Âm của Người.
CÔng giáo La Mã
Còn được gọi là Công giáo La Mã, là Đạo Cứu Rỗi do Chúa Kitô khai sinh, xuống trần gian làm Con Người, rao giảng Tin Mừng, chữa bệnh và cuối cùng chết trên thập giá để hoàn thành nhiệm vụ cứu chuộc mọi người khỏi chết vì tội lỗi.
Thiên Chúa Ba Ngôi được tôn thờ trong Đạo Công Giáo có cùng một bản thể (substance) và quyền lực như nhau. Thiên Chúa của Đạo Công Giáo là Thiên Chúa của Chúa Kitô (God of Christ) và của các tổ chức Do Thái. Do đó, Kinh Thánh của Giáo Hội Công Giáo bao gồm cả hai phần Cựu Ước (Old Testament) và Tân Ước (New Testament), bao gồm tổng cộng bảy mươi hai sách thánh, được Giáo Hội Công Giáo yêu cầu tín đồ của mình đọc để cải thiện đức tin của họ và họ có thể nghe Lời Chú
Từ năm 1054, Nhánh Kitô Gíáo Đông Phương (còn được gọi là Nhánh Kitô Gíáo Đông Phương) đã tách ra khỏi Giáo Hội Công Giáo La Mã do một số bất đồng về tín lý, phụng vụ và quyền bính. Cho đến nay, nhánh này vẫn chưa đạt được sự hiệp nhất trọn vẹn với Giáo Hội Công Giáo La Mã, mặc dù cả hai bên đã thể hiện nhiều lòng thương yêu và cố gắng xích lại gần nhau. Công giáo và Chính thống đều có nguồn gốc từ Tông Đồ (Apostolic succession), vì vậy họ có chung các bí tích hữu hiệu. Tuy nhiên, họ chưa thể hiệp nhất được vì một trở ngại duy nhất: quyền bình của Đấng thay mặt Chúa Kitô để cai trị Giáo Hội. Anh em Chính Thống chưa công nhận quyền bính của Đức Thánh Cha, cũng là Giám Mục Rôma.
Tin Lành (Protestantism)
Là một nhánh Kitô giáo đã tách khỏi Công Giáo và Chính Thống Giáo sau những cuộc cải cách do Martin Luther chủ xướng tại Đức năm 1517. Những cuộc cải cách này lan rộng sang Pháp với John Calvin và Thụy sĩ với Ulrich Zwingli.
Tuy nhiên, nội bộ nhánh này sau đó phát triển thành hàng ngàn các nhánh nhỏ khác nhau, chẳng hạn như Baptists, Methodists, Lutherans, Presbyterians, Episcopalians, Pentecostals, Quakers, Church of Christ và như vậy. Họ cũng tôn thờ một Thiên Chúa, tin Chúa Kitô là Cứu Chúa (Savior), và lấy Kinh Thánh làm nền tảng cho niềm tin và sứ vụ giảng dạy của họ. Tuy nhiên, họ khác với Công Giáo và Chính Thống Giáo về nhiều điểm căn bản liên quan đến thần học, bí tích, phụng vụ, Ngoài ra, các nhánh Tin lành không công nhận vai trò và quyền bính tối cao của Đức Giáo Hoàng La Mã, cũng như Chính Thống Giáo.Một điểm quan trọng nữa cần lưu ý là các nhánh Tin lành này không có nguồn gốc từ Tông Đồ. Do đó, họ không có các bí tích hiệu như Công Giáo và Chính Thống, ngoại trừ phép rửa.
Trong thế kỷ 16, Anh Giáo (Anglicanism), một nhóm người theo đạo Kitô, đã tách khỏi Công Giáo La Mã do sự bất mãn liên quan đến vấn đề hôn nhân của Vua Henry VIII. Henry đã tuyên bố rằng anh ta sẽ rời bỏ Công Giáo La Mã và tự phong làm thủ lãnh của nhánh ly khai này. Nhóm này được gọi là Anglican Communion, tức là Anh Giáo. Nó hoàn toàn khác với Giáo Hội Anh Quốc, là Giáo Hội Công Giáo của nước Anh hiệp thông trọn vẹn với Giáo Hội La Mã.
Tuy nhiên, cách đây gần hai năm, đã có một thay đổi mới trong mối quan hệ giữa người Anh và Giáo Hội Công Giáo: một số lượng lớn các tín đồ Anh giáo cũng như các giáo sĩ của họ đã xin gia nhập Giáo Hội Công Giáo. Để chào đón và hỗ trợ nhóm cựu tín hữu Anh giáo này, Đức Thánh Cha Bê-nê-đich-Tô 16, ngày 9-11-2009, đã công bố Tông Thư “Anglicanorum coetibus”. Điều này cho phép Tòa Thánh thành lập các Giáo Hạt tòng nhân trong một số giáo phận Công giáo ở Anh Quốc và xứ
Mới nhất, ba cựu giám mục Anh giáo đã được tấn phong linh mục Công Giáo tại Thánh Đường Westminster, Luân Đôn, vào ngày 15 tháng 1 năm 2011. Ngoài ra, cha Keith Newton, một trong ba linh mục mới được bổ nhiệm, đã được bổ nhiệm làm Quản hạt tòng nhân Đức Mẹ Walsingham. Quản hạt tòng nhân này mới được thành lập vào ngày 15 tháng 1 vừa qua để chào đón những người đã từng là tín đồ của Giáo Hội Công Giáo.
Vì Giáo Hội Công Giáo không công nhận bí tích truyền chức của Giáo Hội Anh, nên các cựu linh mục và giám mục Anh Giáo có thể xin thụ phong linh mục Công Giáo trước khi họ có thể được chọn làm giám mục.
Ngoài ra, các linh mục và giám mục của họ được Anh Giáo cho kết hôn, điều này cho phép họ sống với vợ con sau khi được thụ phong linh mục Công giáo.
Ngoài ra, còn có một tôn giáo lớn khác mà người ta gọi là Đấng Allah. Đó là Đạo Hồi (Islam), mà Muhammad sáng lập vào năm 622 trước Công nguyên. Trong tiếng Ả Rập, Islam có nghĩa là “Tuân phục ý muốn của Thiên Chúa = (Submission to the will of God).” Tuy nhiên, có nhiều điểm khiến Đạo Islam khác với Đạo Do Thái, Công Giáo và các nhánh Kitô giáo đã nêu trên. Để minh họa, họ chỉ coi Chúa Giêsu là một người bình thường, cũng như Abraham, Môsê, Noa và những người khác, và kinh thánh của họ được gọi là kinh Koran.
Do đó, không có đạọ nào được gọi là Đạo Thiên Chúa (Deism) đúng nghĩa với danh xưng này vì tất cả các Nhánh hay Đạo được gọi bằng các danh xưng này đều tôn thờ Thiên Chúa (God), nhưng với những nội dung thần học khác nhau, bao gồm cả cách thể hiện sự tôn Nói một cách khác, các Nhánh Kitô giáo và Do Thái giáo nói trên cùng tôn thờ Thiên Chúa, nhưng họ khác nhau về thần học, bí tích, phụng vụ, mục đích và quyền bình. Do đó, không thể gọi Đạo Công Giáo là Đạo Thiên Chúa cách chung được vì nó sẽ lẫn lộn với các đạo cùng tôn thờ Thiên Chúa nhưng khác nhau về nhiều điểm, như đã nêu trên.
Tại sao tôn giáo có thể được coi là đạo cộng giáo hoặc Kitô giáo?
Để trả lời câu hỏi này, chúng ta nên nhớ rằng vào thời điểm đầu tiên, Thiên Chúa (God) chỉ tỏ mình ra cho những người Do Thái và quyết định họ làm những người sở hữu của mình. “Vậy giờ đây, nếu các ngươi thực sự nghe tiếng Ta và tuân theo giao ước của(Xh 19:5)”
Như vậy, chỉ có người Do Thái được biết Thiên Chúa Yahweh là Cha các tổ phụ của họ và là Đấng đã giải phóng họ và ban cho họ Mười Điều Răn làm Giao ước. Ngoài những người Do Thái, những người khác được coi là dân ngoại hoặc dân ngoại vì họ không biết Thiên Chúa Yahweh của những người Do Thái.
Tuy nhiên, sau khi Chúa Giêsu giáng sinh ở Bethlehem, Chúa đã tỏ mình ra cho các dân ngoại qua ánh sao lạ ở Phương Đông và mời ba đạo sĩ dân ngoại đầu tiên đến thờ lạy Chúa. Mục tiêu 2:1–12). Sự kiện này đã thể hiện tính phổ quát của ơn cứu độ. Nói cách khác, ơn này không chỉ dành cho dân Do Thái mà còn dành cho mọi dân tộc. Trước ngày về trời, Chúa Giêsu đã nói với các môn đệ của mình: “Anh em hãy đi và làm cho mọi người trở thành môn đệ của anh em, rửa tội cho họ nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần.”(Mt 28:19)
Đây là lý do tại sao Đạo của Chúa Kitô (Công giáo) được gọi là Đạo Công Giáo vì mục đích phổ quát của ơn cứu độ mà Chúa đã ban cho mọi người qua ơn thập giá của Người. Do đó, từ “Công giáo” ở đây có nghĩa là chung, phổ quát, dành cho mọi người không phân biệt văn hóa, màu da hoặc tiếng nói. Do đó, thuật ngữ “công giáo” bắt nguồn từ từ ngữ “catholicam” (catholic = catholique = catholic)..(…) không có nghĩa là “công cộng” vì một người không hiểu biết đã lừa dịch Đạo Công Giáo sang tiếng Anh là “Giáo hội công cộng”.
Đây là một dịch tương tự như người mới học tiếng Anh đã tự ý dịch nước đá (ice) là “đá nước”! Ngoài ra, nếu bạn có khả năng sử dụng tiếng Anh đầy đủ và đã đọc các cuốn sách viết bằng tiếng Anh về các thuật ngữ (từ ngữ) của đạo Kitô, thì tội tổ tông, được người Anh gọi là tội tổ tông chính, người Pháp gọi là Péché originel, và người Tây Ban Nha Người Anh Mỹ không thể hiểu được ý của người dịch khi họ đọc dịch kiểu này.
Tóm lại, để tránh hiểu lầm hoặc xuyên tạc mục đích, danh xưng phải phù hợp với các vần đề tôn giáo. Cụ thể, Đạo Công Giáo (Catholicism) là đạo mà chính Chúa Giêsu đã khai sinh và giảng dạy để mang ơn cứu độ của Thiên Chúa đến cho mọi người thành tâm thiện chí muốn được cứu rỗi và sống đời đời. Giáo hội duy nhất mà Chúa Kitô đã thành lập là Giáo hội Công giáo, và nó được thành lập để tiếp tục rao giảng ơn cứu độ cho những người muốn nhận nó. Giáo hội này được lãnh đạo bởi Đức Giáo hoàng, người duy nhất nối tiếp Sứ vụ chăn dắt đoàn chiên của Chúa Kitô với sự hiệp thông và vâng phục trọn vẹn của các giám mục trong toàn Giáo hội.
Những đặc điểm này phân biệt Đạo và Giáo Hội Công Giáo với các đạo cùng tôn thờ Chúa nhưng hoạt động bên ngoài Giáo Hội Công Giáo.
